Haal EU-richtlijn 'Gelijke Behandeling' van de agenda

Een bakker werd gevraagd een taart te bakken met daarop de woorden: 'Help homohuwelijk'. De bakker zei dat hij de taart graag zou bakken maar zonder die woorden want, zo zei hij, zijn geloof, het christendom, was tegen het homohuwelijk. Hij liep daarmee het risico van een fikse boete, althans volgens de richtlijn 'Gelijke Behandeling' uit 2008, die is voorgesteld maar nog niet (met unanimiteit) aanvaard.

Deze Europese wet (richtlijn) keert zich tegen discriminatie wegens geloof of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid. Zij slaat hoofdzakelijk op de verschaffing van goederen en diensten, met inbegrip van woonruimte, maar niet op werk.

Het eerste probleem met deze wet is dat de gevallen van discriminatie waar zij op doelt geen grensoverschrijdend effect hebben. Dan is er ook geen reden voor de Europese Commissie om op te treden. Het is immers niet zo, dat het onderwerp 'discriminatie' geen aandacht in het verleden heeft gekregen, nationaal en Europees. Welnu, indien het niet noodzakelijk is een wet in te voeren, dan is het noodzakelijk die wet niet in te voeren. Anders gezegd: deze wet strijdt met het subsidiariteitsbeginsel.

Art. 5 van het Verdrag over de Europese Unie bestempelt subsidiariteit als een van de dragende beginselen van de Unie: de Unie mag alleen optreden als zij effectiever is dan de lidstaten zelf op nationaal of lokaal niveau.

De gevallen van discriminatie waar deze wet op doelt, zullen alle van lokaal belang zijn. Dus mag de Unie, d.w.z. de Europese Commissie, hier niet optreden. De rechtsgrond ontvalt aan de wet 'Gelijke Behandeling'.

Hiertegen wordt aangevoerd dat in sommige Europese lidstaten de anti-discriminatiewetgeving lacunes vertoont en dat de 'Gelijke Behandelings'-wet die lacunes vult. Misschien is het inderdaad zo dat de Bulgaarse wetgeving ter zake van discriminatie niet de verfijning heeft van de Nederlandse. Maar dan nog is dit geen reden voor de EU om op te treden. De Bulgaren moeten dat zelf opknappen. Dat is de betekenis van het subsidiariteitsbeginsel: het beschermt de Europese variëteit. Zonder dit beginsel zou de Europese wetgeving alle hoeken en gaten van onze samenleving vullen.

Tweede voorbeeld. Een man wil zijn huis verhuren. Woonruimte valt onder deze wet. Er zijn drie kandidaten: een salafistische moslim, een volgeling van de Moon-sekte en een gewone Hollander met kinderen. Alleen de derde kandidaat mag hij afwijzen. De salafist en de Moonie worden door de Gelijke Behandelingswet beschermd. Terzake van de Moonie: de wet verbiedt discriminatie op grond van 'godsdienst of overtuiging'. Die overtuiging hebben de Moonies. En niet alleen zij. Ook de neonazi's.

Een tweede ernstig probleem met de 'Gelijke Behandelings'-wet is de omkering van de bewijslast. Een van de manieren om te discrimineren is volgens deze wet de intimidatie. Het gaat hier om intimidatie terzake van de verschaffing van goederen en diensten, met inbegrip van woonruimte.

Wanneer is sprake van intimidatie? Wanneer de klager die zo voelt. En dan moet hij die geacht wordt te intimideren zijn onschuld bewijzen. Niet alleen wordt hier het aloude beginsel 'ieder is onschuldig tot zijn schuld is bewezen' met voeten getreden, maar ook zal het moeilijk zijn aan te tonen dat hij niet heeft geïntimideerd omdat de klager altijd kan zeggen dat hij zich nog steeds geïntimideerd voelt.

Deze twee fundamentele bezwaren - inbreuk op het beginsel van de subsidiariteit en omkering van de bewijslast - zijn voldoende om deze wet in het zwarte gat van de geschiedenis te laten verdwijnen. Ten slotte nog twee onaangename details.

Ten eerste mogen associaties die zich hiertoe geroepen voelen klagers bijstaan bij hun rechtsgang en ook zelf een proces entameren. Doen zij dat gratis? Nou, als klagers in het gelijk worden gesteld, krijgen zij compensatie. Het is niet verboden te denken dat zulke associaties bedingen een deel van die compensaties als beloning voor hun steun te ontvangen.

Ten tweede moeten lidstaten een commissie instellen die zal waken over de gelijke behandeling want de bureaucratie moet toch ook aan haar trekken komen.

De Europese Commissie doet te veel en deze wet (richtlijn) toont dat ook aan. Gelukkig is daar commissaris Timmermans die op 19 mei heeft gesteld: 'betere regelgeving is een van onze topprioriteiten'. Kleine ondernemingen zijn bezorgd 'dat Brussel en zijn instellingen niet altijd regelgeving tot stand brengen die zij kunnen begrijpen of toepassen. Betere regelgeving is ervoor zorgen 'dat we de ambitieuze doelstellingen verwezenlijken op de meest efficiënte manier'.'

Vanaf 1 januari bekleedt Nederland het voorzitterschap van de Unie. Een mooie gelegenheid om dit absurde wetsvoorstel van de agenda te laten verdwijnen.