Guaidó als marionet van Trump: geen heel aardig beeld, maar geen van beiden doet moeite dat beeld te corrigeren

Van Antonio Rodríguez, Mexicaans spotprenttekenaar, verscheen afgelopen week een mooie cartoon op de site van Cartoon Movement: we zien een grote man in pak op de rug – Donald Trump, aan de witblonde haarflap te oorden – die met zijn grote voeten over een wereldkaart wandelt. Hij heeft net een grote pas uit Venezuela gezet, de plek waar hij net nog stond is een narokende schroeiplek. Over zijn rechterschouder bungelt een marionet, in het machteloos bungelende poppenhoofd herkennen we Juan Guaidó. ‘Maybe next time – misschien volgende keer’, zegt Trump.

Het is een wreed beeld. Juan Guaidó, de uitdager van de Venezolaanse president Maduro, hangend aan de touwtjes van poppenspeler Trump, uitgeteld na de zoveelste mislukte poging om een machtswissel voor elkaar te krijgen in het land dat ’s werelds grootste oliereserves herbergt. (Dat van die olieplas – groter dan die van Saoedi Arabië, Canada of Irak – moet erbij worden vermeld opdat niemand per abuis denkt dat de reusachtige belangstelling voor Venezuela’s politieke toestand van alle grootmachten in de wereld en iedereen die daar graag tegenaan schurkt – China, Rusland, de VS, de Europese Unie, Brazilië – strikt humanitair geïnspireerd is.)

Dat van die marionet is niet zo aardig, niet geheel correct misschien, al weten we dat niet zeker, en al doet Trump noch Guaidó moeite dat beeld te corrigeren.

De poging tot opstand van vorige week had de ‘laatste fase’ moeten worden in ‘Operatie Vrijheid’, de poging om het Venezolaanse volk langs onconventionele weg aan een nieuwe leider te helpen nu de oude door corruptie, vriendjespolitiek en wanbestuur zo heeft gefaald in het bieden van elementaire zaken als voeding, schoon water, stroom, veiligheid en een aanlokkelijk toekomstperspectief aan zijn eigen mensen. Het werd ’m niet, wederom niet. Het leger werkte andermaal niet mee.

Zaterdag stond een interview met Guaidó in NRC Handelsblad waaruit blijkt dat de man zich nog steeds vrij kan bewegen. Hij slaapt naar eigen zeggen thuis, beweegt zich ongehinderd over straat en staat buitenlandse journalisten te woord. Hoewel Nicolás Maduro hem heeft beschuldigd van een couppoging, ‘door Washington gesteund’, dezelfde Maduro die tegenstrevers om minder van landverraad heeft beschuldigd. Zelf ziet Guaidó daarin het verval van zijn tegenstander: ‘Maduro’s macht is verzwakt, hij durft mij niet op te pakken.’

Wat ook kan: dat Maduro zijn vijand los laat lopen, omdat die er toch niet in slaagt een deuk in een pakje boter te slaan. Dat ook het kamp-Guaidó is verzwakt in de ogen van zijn vermoeide volgelingen. Oproepen om dit weekend wederom groots tegen de zittende regering te demonstreren konden niet op groot en onverdeeld enthousiasme rekenen, terwijl Maduro onvermoeibaar filmpjes bleef rondtwitteren waarin hij tussen geüniformeerde militairen rondparadeert, zijn Russische vriend Sergej Lavrov ontvangt, en de geboortedagen herdenkt van zijn helden Karl Marx (5 mei 1818) en van Farabundo Martí (5 mei 1893), de Marxistische revolutionair uit El Salvador.

En zo blijft het interventiescenario boven de markt hangen. The New York Times schreef dit weekend in een lang hoofdredactioneel commentaar voor de zekerheid nogmaals op dat dit een ‘terrible idea’ zou zijn, dat bovendien Guaidó voorgoed zou brandmerken als schoothondje van Washington. De NYT die iets een terrible idea vindt: het zou zomaar een aanmoediging kunnen zijn voor de Amerikaanse president.