commentaarCarlijne Vos
Er kan alleen gehoopt worden dat de stem van jongeren gehoord zal worden in Nigeria
Jongeren eisen hun rol op bij de ontwikkeling van Nigeria, maar op verandering hoeven ze voorlopig niet te rekenen met de 70-jarige president Bola Tinubu.
Heel even leek er zicht op verandering voor de overwegend jonge Nigeriaanse bevolking, maar die hoop werd deze week de bodem ingeslagen. De 70-jarige Bola Tinubu, een steenrijke zakenman en voormalige gouverneur van Lagos, mag zich officieel de nieuwe president van Nigeria noemen. Hij neemt het stokje over van zijn partijgenoot, de 80-jarige Muhammadu Buhari, die Nigeria sinds 2015 in al zijn onzichtbaarheid verder de afgrond in heeft geleid.
Onder Buhari is de economie van Nigeria in een vrije val geraakt, zijn corruptie, inflatie, armoede en werkloosheid naar nieuwe hoogten gestegen en is inmiddels vrijwel het hele land in de greep van geweld, veroorzaakt door etnische conflicten, islamitische terreurorganisaties en criminele bendes die losgeld vragen met ontvoeringen.
Er is geen reden om aan te nemen dat Nigeria onder oudgediende Tinubu uit deze impasse kan ontsnappen en de broodnodige verandering zal ondergaan. Tinubu staat voor alles waar jonge Nigerianen juist vanaf willen, met zijn rijkdom, leeftijd en bedenkelijke reputatie als hoeder van het cliëntelisme. De nipte verkiezingszege voor de regerende All Progressive Congress (APC) met 37 procent van de stemmen, is daarom niet alleen verrassend maar zeker ook twijfelachtig.
Volgens oppositieleider Peter Obi, de 61-jarige nieuwkomer die favoriet was onder jongeren, heeft niet Tinubu de verkiezingen gewonnen, maar hij. Vrijdag beloofde Obi alle ‘wettelijke en vreedzame’ wegen te bewandelen om de verkiezingsuitslag aan te vechten. Het is niet ondenkbaar dat het Hooggerechtshof de oppositie gelijk zal geven. Door – vermoedelijk opzettelijke – vertragingen en problemen met het elektronisch stemsysteem zouden slechts 25- van de 93 miljoen geregistreerde kiezers hun stem hebben kunnen uitbrengen. Dat is een wel heel krap mandaat in een land met 215 miljoen inwoners.
Dit democratische dieptepunt straalt bovendien af op de rest van de regio, waar de rechtsorde al jaren zwaar op de proef wordt gesteld door de toenemende terreur, etnisch geweld om vruchtbare grond, en een reeks van militaire staatsgrepen.
Nigeria groeide eind vorige eeuw uit tot grootste en belangrijkste economie van Afrika, vooral dankzij de olie-inkomsten, en gold als een van de stabielste landen op het continent. Aan die gloriejaren kwam een einde na de mondiale financiële crisis in 2008 en de opkomst van de islamitische terreurorganisatie Boko Haram in 2009 in het noorden van het land. Inmiddels is de hele Sahelregio gevangen in een terreur- en armoedespiraal die door klimaatverandering en bevolkingsgroei én bij gebrek aan economische perspectieven, alleen maar verder versterkt zal worden.
Wanneer het grote en sterke Nigeria implodeert, zullen de gevolgen voor de regio rampzalig zijn, vrezen experts. In 2050 zal de bevolking van Afrika zijn verdubbeld. Dat betekent nog meer druk op voorzieningen, werkgelegenheid en vruchtbare grond. Met een gemiddelde leeftijd van 19,6 jaar ligt de toekomst van Nigeria in de handen van de jeugd. Zij eisen de kans om mee te mogen doen en bij te dragen aan de ontwikkeling van hun land. Gehoopt kan alleen maar worden dat hun stem gehoord zal worden en dat er nu een vreedzame en rechtvaardige machtsoverdracht zal plaatsvinden.
In het Volkskrant Commentaar wordt het standpunt van de krant verwoord. Het komt tot stand na een discussie tussen de commentatoren en de hoofdredactie.