verslaggeverscolumnMarjon Bolwijn
Ellen Brudet gunt elk kind een pop waarmee het zich kan identificeren
Snakkend naar een vredig multicultureel universum nu de Zwarte Pietkwestie hier en daar dreigt te radicaliseren, toog ik naar ‘Coloured Goodies’, de winkel van Ellen Brudet in Amsterdam-Noord. Zwart, bruin, beige, wit, christen, moslim, ongelovig; ze weten allemaal de kleurrijke poppencollectie van deze ondernemer te vinden. Tot uit Amerika en Koeweit komen de klanten, in de hoop een kind blij te maken met een pop die afwijkt van de dominante lichtroze exemplaren in de doorsnee speelgoedwinkel.
Ellens Afropoppen dragen namen als Rosa en Nelson. De Aziatische heten Amy Lee, de Arabische Aisha en Moïhsa. Zavaya heeft albinisme en Indy vitiligo. Een pop met het syndroom van Down staat op stapel. Want ‘ieder kind heeft het recht op een pop waarmee het zich kan identificeren.’
Maar ook hier weet het zuur binnen te dringen.
Via een gleuf in de voordeur.
Ellen Brudet vond een paar dagen geleden een anoniem briefje op de deurmat. ‘O, Zwarte Piet mag niet en jou popen mogen wel?’ (sic)
‘Wat een gekkigheid, wanneer houdt het op?’ vraagt de ondernemer. Een paar honderd olijke poppengezichtjes kijken haar optimistisch aan. Brudet heeft het te druk om meer woorden vuil te maken aan de anonymus. Er is een vracht ‘Afrodolls’ binnengekomen. En die moeten allemaal aangekleed en een strik in het haar. Hulptroepen uit familie- en vriendenkring zijn uitgerukt. ‘Had ik vroeger maar zo’n pop gehad,’ verzucht vriendin Milly, terwijl ze een kam door het kroeshaar probeert te halen. ‘Alleen al om te leren wat je met je haar aanmoet.’
Een deel van de nieuwe aanvoer is bestemd voor weeskinderen in Gambia. Daar reisde Brudet afgelopen zomer naartoe, nieuwsgierig naar de kleur van de poppen waar Afrikaanse kinderen mee spelen. Allemaal lichtroze. Het was een raar gezicht. Ze beschrijft de reactie van een meisje dat ze een van haar kleurlingen gaf. Het kind begon te stralen, het hoofdje te strelen en drukte de pop vervolgens zachtjes tegen zich aan. Met een actie gaat Brudet alle kinderen, jongens en meisjes, van het weeshuis een pop bezorgen die op hen lijkt.
De Amsterdamse, kind van een Surinaamse vader en een Nederlandse moeder, had vroeger ook een witte pop. Haar moeder zocht stad en land af naar een gekleurd exemplaar. Toen ze er uiteindelijk een vond, wees haar dochter het geschenk resoluut af. Ze tolereerde alleen de pop die op haar moeder leek. ‘Mijn witte kant werd altijd opgehemeld. Nooit werd mijn zwarte kant benoemd.’ Met haar winkel wil ze ‘kleur een podium geven’.
Een jonge (witte) vrouw komt de zaak binnen. Ze zoekt een donkere pop voor haar dochter, voor Sinterklaas. Het wordt een Afrodol in een zuurstokroze jurk. Bij het afrekenen krijgt ze het advies conditioner in het poppenhaar te smeren zodra het wat stug begint aan te voelen.
Het klantenbestand is 50/50, vertelt Ellen Brudet: de helft heeft een kleur. Witte klanten hebben of een dubbelbloed kind, of zien in de poppenhoek thuis graag een afspiegeling van de wereld om hen heen. Haar eerste jaren, toen ze nog in weer en wind met een kraam op de markt stond, waren het vooral ‘witten’ die een pop bij haar kochten. ‘Zij hebben mij omhoog gestuwd.’ Zo kon ze twee jaar geleden haar droom verwezenlijken: een eigen winkel.
Vaste klant van het eerste uur is Frieda. Een vrouw met het syndroom van Down. Ze mag van de instelling waar ze woont elk jaar een pop uitkiezen. Maar dit jaar is ze nog niet geweest. Ellen is bezorgd. ‘Waar is Frieda? Er zal toch niks met haar aan de hand zijn?’
Ze raakt niet uitgepraat over haar klanten. De gesluierde Hanin uit Koeweit, die de collectie op Facebook had gespot en op doorreis naar een zieke oom in Frankrijk op een maandag voor de deur stond om drie poppen voor haar kinderen te kopen. De winkel was gesloten. Ze boekte een hotelkamer, om de volgende dag alsnog haar slag te slaan. De met een Arabische man getrouwde vrouw uit een Amsterdamse buitenwijk, die haar dochter een pop liet uitkiezen. Het werd Aisha met een hoofddoek, ‘omdat die op oma lijkt’. De Amerikaanse rapper The Game die hoogstpersoonlijk langs kwam voor een vitiligo pop voor zijn dochter en het duo op Instagram liet zien. De ontdekking van Coloured Goodies in Amerika. Ontroerd laat Ellen de foto zien van een meisje met albinisme. Haar ouders hadden vanuit de VS Zavaya voor hun dochter besteld: als twee druppels water.