Een lijntje coke heb je in Amsterdam sneller in huis dan een pizza

Ik smulde in de jaren ’80 van La Piovra (de Octopus), een Italiaanse televisieserie waarin detective Corrado Cattani met zijn gezin wordt overgeplaatst naar het eiland Silicië en daar de strijd aanbindt met de drugsmaffia. La Piovra was meer dan fictie. De Siciliaanse maffiaorganisatie Cosa Nostra pleegde in die tijd nietsontziende aanslagen; eerst werd de auto van openbaar aanklager Falcone opgeblazen en twee maanden later werd rechter Borsellino gedood door een autobom. Dat de Italiaanse werkelijkheid ook onze werkelijkheid was, wist ik op dat moment niet.

Italië-correspondent Rosa van Gool sprak naar aanleiding van de aanslag op Peter R. de Vries met de Italiaanse maffiabestrijder Nicola Gratteri, aanklager in het monsterproces tegen vierhonderd leden van de Calabrese maffiaclan ’Ndrangheta die een half jaar geleden is gestart. Gratteri ziet het criminele geweld in Nederland met lede ogen aan. Nederland straft niet zwaar genoeg en door de focus op losse misdrijven blijven de criminele organisaties erachter buiten schot.

Het proces dat deze week van start is gegaan tegen de verdachten van de moord op Derk Wiersum bewijst het gelijk van Gratteri. Het proces richt zich slechts op de vermoedelijke daders van de moordaanslag, Giërmo B. en Moreno B., niet op de criminele organisatie erachter. Het Openbaar Ministerie werkt met de hypothese dat Ridouan T. opdracht heeft gegeven tot de liquidatie van Wiersum, maar heeft hem de liquidatie niet ten laste gelegd.

De mocromaffia laat zich inspireren door de Italiaanse maffia. Haar motto ‘Fedeli sono i cani’ (Trouw zijn alleen honden) is rechtstreeks ontleend aan Salvatore ‘Totò’ Riina, de grote man achter de aanslagen op Falcone en Borsellino. Maar de Italiaanse maffia opereert zelf ook in Nederland net als Zuid-Amerikaanse drugsbendes.

Dat Nederland de spil is geworden in de internationale drugshandel mag niemand verbazen. De soepele houding tegenover drugs is deel van ons progressieve imago. Een lijntje coke heb je in Amsterdam sneller in huis dan een pizza, want die pizza moet eerst nog gebakken worden.

De bovenwereld in Nederland profiteert ook van de florerende drugshandel. De miljardenwinsten die met de drugshandel worden gegenereerd, worden door de bovenwereld witgewassen. In de opsporing is het parool geworden: zoek naar euro’s in plaats van kilo’s drugs. Toch wordt slechts een fractie van de miljardenopbrengsten van de drugshandel opgespoord. Het wetsvoorstel ‘Plan van aanpak witwassen’ dat bij de Tweede Kamer ligt, verbiedt winkeliers om contante betalingen van meer dan drieduizend euro te accepteren.

Bovendien krijgen banken in het wetsvoorstel de mogelijkheid om onderling gegevens uit te wisselen, zodat criminelen niet langer grote bedragen kunnen witwassen door die over meerdere financiële instellingen te spreiden. De Europese Commissie zal deze maand nog voorstellen dat platforms die de handel in cryptovaluta faciliteren de identiteit van de partijen die betrokken zijn bij cryptotransacties moeten registreren.

Na mijn column over bitcoins was ik uitgenodigd voor een chatgroep op Telegram. Het hoofd digitale valuta en regulering van de ING, Teunis Brosens, vroeg of ik ook de drugssmokkel wilde verbieden. Toen ik opmerkte dat drugssmokkel al verboden was maar dat het duidelijk was dat ING weinig op had met regels, werd ik pardoes weer uit de chatgroep gegooid.

Net als bij de aanslag op Derk Wiersum duidt alles erop dat Ridouan T. achter de aanslag op Peter R. de Vries zit. Verdachte Delano G. is een volle neef van Jaoud W., die weer een jeugdvriend van Ridouan T. is. Delano G. zou volgens zijn familie van de moordbende rond Ridouan T. 150 duizend euro voor de aanslag krijgen. Dat suggereert dat Ridouan T. vanuit de Extra Beveiligde Inrichting in Vught opdracht heeft gegeven tot de aanslag op De Vries. Politie en justitie vrezen dat Ridouan T. vanuit Vught moordbendes zal blijven aansturen.

In Italië geldt voor maffiosi een speciaal gevangenisregime van totale afzondering. Volgens Nicola Gratteri zou heel Europa zo’n speciaal gevangenisregime moeten hebben, hoewel de strengheid de afgelopen jaren wel is afgezwakt door uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Laten we hopen dat de aanslag op Peter R. de Vries niet alleen voor Nederland, maar ook voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een wake-up call is zoals de aanslagen op Falcone en Borsellino dat waren voor Italië.

Heleen Mees is econoom.