Een gevoelige kwestie: steeds meer Nederlandse bedrijven komen in Belgische handen

In november las premier Rutte zijn Belgische collega’s nog de les toen zijn nieuwe regering plotsklaps besloot de dividendbelasting af te schaffen. ‘Er is een heel groot belang dat wij als land aantrekkelijk blijven. Je ziet in België wat er gebeurt als je niet op tijd de bakens verzet. Op één na zijn alle multinationals daar weg’, verdedigde hij zich.

De Belgische premier Charles Michel was not amused, maar vergaf het hem. Hij begreep dat zijn Nederlandse collega in een moeilijk parket zat met dit omstreden besluit. En hij kon er wel begrip voor opbrengen dat het werd verkocht ten koste van de zuiderburen. Wat de Nederlanders pas kwamen te weten na de publicatie van de memo’s wisten de Belgen toen al: het was slechts een vriendendienst aan Shell en Unilever.

Intussen nemen de Belgen wel wraak. Belgische investeerders kopen massaal Nederlandse bedrijven op. En nu willen ze zelfs de Hema overnemen. De producent van de oer-Hollandse rookworst en de tompouce is ongeveer een even belangrijk visitekaartje van dit land als het huis van Oranje en de molens van Kinderdijk.

Het ligt gevoelig. Nederlandse bedrijven komen niet graag in Belgische handen. PostNL verzette zich twee jaar geleden met alle middelen tegen een overname door het Belgische Bpost. Maar dat heeft de Belgen niet tegen kunnen houden. In februari meldde mena.nl – de website voor professionals in de overname- en fusiesector – dat Belgen hier veel vaker bedrijven shoppen dan andersom. Sinds 2014 hebben Belgische investeerders 63 Nederlandse bedrijven gekocht. Daarbij was dertien keer een Belgische private-equitypartij, een opkoopfonds, betrokken. Nederlandse bedrijven hebben sinds 2014 in totaal 44 keer een overname gedaan in België. Elf keer was sprake van een Nederlandse private-equity investeerder.

Het Belgische bierconcern AB Inbev – inmiddels het grootste ter wereld – heeft in Nederland onder meer de biermerken Oranjeboom en Hertog Jan opgekocht. Nu is bier nog niet zo erg. Maar Belgen zijn inmiddels ook eigenaar van vrijwel de volledige Nederlandse dagbladpers. Mediahuis (NRC en De Telegraaf met regionale dochters) en Persgroep (AD, Trouw, de Volkskrant en de Wegener-kranten) zijn allemaal Belgisch. Dat de Belgen gewiekste zakenlieden zijn bleek wel bij de overname van De Telegraaf. Ze troefden daarbij de financieel veel machtigere Talpa van John de Mol af.

ABN Amro liet in de jaren negentig een blauwtje toen ze in België De Generale Bank wilde overnamen. Fortis slaagde er tien jaar later wel in het omgekeerde te bewerkstelligen. Helaas kwam die deal net op het moment tot stand dat de kredietcrisis uitbrak en beide banken daardoor ten onder gingen.

Alleen Ahold houdt de Nederlandse eer voorlopig hoog door de overname van Delhaize, hoewel dat formeel door de Belgen nog zelfs een fusie wordt genoemd.

Misschien bedoelde Mark Rutte die deal met ‘op één na’.