ColumnJoost Zaat
De prefrontale kwab van Hugo de Jonge werkte even niet goed
Vorige week was Rietje zestig jaar getrouwd. Een paar dagen later scheldt en tiert ze de hele nacht. Door haar parkinson kan ze vrijwel niets. Ik kan niet vinden waarom ze opeens zo verschrikkelijk in de war is en probeer de boel te deëscaleren met een pilletje.
Ik overleg met de specialist zodat ze direct opgenomen kan worden als het niet gaat. ’s Avonds belandt ze alsnog in het ziekenhuis. Een paar dagen later spreek ik haar man. ‘Als ze haar maar niet naar huis sturen, ik ben op.’
Als ze een beetje is opgeknapt, kan ze snel naar een verpleeghuis. Daar heeft covid-19 voor meer plek dan normaal gezorgd. Eind juni waren er tienduizend bewoners besmet geraakt, waarvan er zeker 1.915 door het virus overleden zijn. Dat helpt voor de doorstroming voor bij acute zorgvragen.
In mei stonden er 22 duizend mensen op de wachtlijst voor zorg op langere termijn. Dat aantal ‘niet-actief vragenden’ op die lijst nam maandelijks zelfs met duizend toe, want niet iedereen wil zijn geliefde nu daarheen brengen. Voor je het weet zit die diep verdrietig achter plastic naar je te zwaaien. Sommige verpleeghuizen probeerden maatwerk te leveren, terwijl andere niet verder kwamen dan dranghekken.
In CDA-verkiezingsfilmpjes kreeg Hugo de Jonge lof toegezwaaid van de nationale neuroclown, Erik Scherder, over zijn goed werkende prefrontale kwab waardoor hij zulke goede beslissingen nam. Dat valt tegen. In de laatste corona-persconferentie zei De Jonge dat er meer vrijheid voor verpleeghuizen kwam. Een paar dagen later ondertekende hij een brief met aanwijzingen voor een nieuwe noodverordening.
De hele instelling voor ouderen moet dicht ‘indien in die instellingen zich nog één of meer covid-19-besmettingen voordoen.’ De brief is zelfs strenger dan de eerdere noodverordeningen: niks indelen in afdelingen, weg maatwerkmogelijkheid en boa’s of de ME eropaf als er toch iemand aan die dichte poort staat te rammelen. De overheid kiest zo niet voor ‘de zwakkeren in de samenleving’ maar voor een eenzijdig belang van veiligheid. Onder druk van een kort geding (en wellicht een beetje door gezeur van deze columnist) bleek de formulering donderdagmiddag een sukkelige vergissing van VWS. Hugo had blijkbaar niet goed opgelet.
Zo was het niet de bedoeling vertelt de woordvoerder van VWS me na enig aandringen. Het is immers niet alleen in strijd met grondrechten maar ook met de wens van de hele sector die de Jonge een beleefde brief stuurde met dringende adviezen: zorg voor goede regionale cijfers, testen en bron- en contactopsporing, zorg op maat, vermijd een complete sluiting en vergeet bij een tweede golf niet opnieuw de zorg buiten de ic’s.
Het is wonderlijk dat VWS brieven stuurt die de verwarring alleen vergroten en een weekje later pas inziet dat die onhandig en onduidelijk zijn. Ik hoop daarom op veel bestuurderslef in verpleeghuizen, ggz-instellingen en gehandicaptenzorg.
Maatregelen zijn prima, maar verzin altijd iets beters dan ‘dom sluiten’. Dat mag achteraf toch van Hugo.