‘De meeste e-bikes zijn niet geschikt voor ouderen’

Wat is het probleem met e-bikes?

‘De meeste e-bikes zijn onveilig, omdat die het model van een sportfiets hebben. Dat frame vereist een sportieve rijhouding waarbij je voorover zit. Voor ouderen is die houding doorgaans bezwaarlijk. Zij verstellen het stuur en hebben dan het gevoel dat zij beter zitten, maar dat heeft gevolg voor het stuurgedrag. Sportfietsen zijn gebouwd om wendbaar te zijn en geven een licht stuurgedrag. Maar als het gewicht niet naar voren is, dan wordt het een onbestuurbare zwabberfiets.’

Als dat model niet bij ouderen aansluit, waarom is de e-bike dan zo ontworpen?

‘Dat heeft een geschiedenis van vijftien jaar. De gewone stadsfietsen, waarop je rechtop zit, zijn toen grotendeels verdwenen. De fiets met een zogeheten sportieve geometrie − met zeven versnellingen en verende vorken − werden populair. Die zijn vervolgens, zonder nadenken, elektrisch gemaakt.’

Kan fietsles helpen om ouderen te leren een e-bike te besturen?

‘Dat is echt onzin. Ouderen gaan dat nooit leren. Zij hebben niet meer voldoende coördinatievermogen om alle bewegingen gelijktijdig goed uit te voeren. Veel ouderen zijn gewend aan een rustig sturende fiets waarop ze rechtop zitten. Met het stijgen van de leeftijd zijn ze fysiek niet in staat om op een zenuwachtig sturende e-bike te zitten.’

Dat klinkt alsof e-bikes niet geschikt zijn voor ouderen.

‘De meeste e-bikes op de markt zijn inderdaad niet geschikt. Slechts een enkel merk heeft geschikte frames voor veilig stuur- en rijgedrag. Voor ouderen zijn e-bikes gewoon te zwaar en gaan veel te hard. Iedereen ziet ouderen met een rotvaart voorbijfietsen, waardoor snelheid het hoofdprobleem lijkt, maar dat blijft secundair. Het verslechterde coördinatievermogen staat voorop. Snelheid maakt fietsen op een e-bike dubbel moeilijk.

‘In folders van willekeurige fabrikanten staat nauwelijks advies over verschillende frames. Grote fietsfabrikanten zijn vooral met de uiterlijke kenmerken bezig. Er is nauwelijks nog aandacht voor de functie van een fiets.’

Wat zegt u tegen ouderen die juist een e-bike willen aanschaffen om meer te bewegen?

‘Dat raad ik af. Dokters adviseren om matig intensief te bewegen, waarbij de hartslag omhoog gaat en je begint te zweten. Met een e-bike, die een te grote motor heeft, beweeg je echt onvoldoende.’

De Fietsersbond en Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) pleiten voor betere fietsinfrastructuur en investeringen in educatie om het aantal ongelukken terug te dringen. Een goed plan?

‘Dat valt me ontzettend tegen. Ik ben jaren lid geweest van Fietsersbond. Maar toen de hoofdredacteur zei dat ze geen fietsenmaker meer nodig had en de onderdelen online kocht, heb ik mijn lidmaatschap opgezegd. Ook nu laat de bond zien dat ze geen idee heeft dat er verschil in fietsen is; in het rijgedrag en de -houding en dat je daar keuze in hebt.’

Wat stelt u voor?

‘Maak duidelijk dat de geometrie van fietsen en dus ook elektrische fietsen kunnen verschillen. Ik zet mijn klanten nooit zomaar op een fiets en laat ze een proefrit maken. Ik zet altijd twee verschillende fietsen buiten − qua rijhouding en stuurgedrag. De klant fietst dan een aantal rondjes om zo het verschil te voelen. Uiteindelijk kiest driekwart van mijn klanten voor de rustig sturende variant.’