columnMargriet Oostveen in Utrecht
D66 en Van Drimmelen mijden nog steeds het woord ‘stalking’ en dat is gevaarlijk
Frans van Drimmelen gebruikte nergens het woord ‘stalking’ in zijn verklaring bij zijn gedwongen opzegging als lid van D66. Partijvoorzitter Victor Everhardt en Sigrid Kaag meden het woord bij hun persconferentie donderdag ook zorgvuldig. Daarom zetten we er nu nog even het vergrootglas op.
Het bagatelliseren van het stalken van zijn ex, door Frans van Drimmelen én het bestuur van D66, kan andere vrouwen namelijk in levensgevaar brengen. Vraag maar aan Nederlands bekendste advocaat in stalkingszaken Nelleke Stolk.
Stolk krijgt dagelijks één of twee telefoontjes van mensen die haar hulp vragen omdat ze door een ex worden gestalkt, bijna altijd zijn het vrouwen, ook vaak hoogopgeleiden. Politie en hulpverleners bellen Stolk ook, soms omdat het Openbaar Ministerie net zo laks reageert als D66.
‘Uit de bewijsstukken kwam stalkingsgedrag naar voren’, verklaart de politie in het vertrouwelijke Bing-rapport over Frans van Drimmelen. De politie spreekt van intimiderende en dreigende tekstberichten, voicemail, een intimiderend gesprek op straat, chanterende mails met intieme informatie. ‘Hij dreigde ook in het openbaar (…) alles was erop gericht haar onder druk te zetten en te dwingen tot contact.’ De politie voerde het waarschuwend gesprek met Van Drimmelen dat stalkers dan soms krijgen, het staat bekend als ‘stopgesprek’.
Woensdag relativeerde Frans van Drimmelen het stalken niettemin nog steeds. Hij had alleen maar ‘getracht in gesprek te raken door het sturen van berichten langs verschillende kanalen’.
Ik lees het allemaal nog eens voor aan Nelleke Stolk. Die hoort de verzachtende termen die stalkers altijd gebruiken.
Van Drimmelen: ‘Ik heb (…) geenszins de bedoeling gehad om haar een onveilig gevoel te geven.’
Nelleke Stolk: ‘Zij vóélde zich niet onveilig, deze situatie wás voor haar onveilig.’
Stalking komt zo veel voor dat de politie geen tijd heeft tijd om met iedereen een stopgesprek te voeren, dit zegt dus iets over de ernst van de zaak. Volgens het CBS meldden in 2020 ongeveer 190 duizend personen boven de 16 in de vijf jaar daarvoor te zijn gestalkt door een ex-partner. Dit komt het vaakst voor bij jonge vrouwen, stalking zit onder jongeren wat je noemt in de lift.
Jaarlijks worden in Nederland minstens dertig vrouwen vermoord door partners of exen en meestal begon het met stalken. Met griezelige regelmaat blijkt het Openbaar Ministerie daarbij een gevaarlijke situatie als privé te hebben afgedaan. Zie de moord op verpleegkundige Linda van der Giesen uit Waalwijk in 2015 door haar ex. Nadat de commissie-Eenhoorn deze miskleun had vastgesteld zou men stalking serieuzer nemen: er kwamen richtlijnen. Deze ‘werkinstructie stalking’ werd alweer in de wind geslagen toen de 16-jarige Hümeyra uit Rotterdam keer op keer om hulp smeekte. In 2018 is ze door haar ex Bekir E. doodgeschoten.
Nelleke Stolk vertegenwoordigde Hümeyra’s familie in de rechtszaal. Inmiddels is ze ook de raadsvrouw van een 35-jarige vrouw uit Bergschenhoek die in maart zwaargewond raakte nadat ze thuis door haar ex-man werd neergeschoten. Een maand daarvoor hadden politie en hulpverleners Stolk zelf ingeschakeld: deze vrouw had acht keer aangifte en meerdere meldingen gedaan en er was al een contactverbod, dat de man overtrad. ‘Toch besloot de officier van justitie dat dit nog geen stalking was, omdat de vrouw een keer contact met hem had opgenomen over de verzorging van hun kind.’ Stolk: ‘Deze vrouw en haar ex hadden nog samen het gezag, ze kón niet anders.’
Het terugkerende struisvogelgedrag van zowel het OM als nu D66, zegt Nelleke Stolk, maakt nu dat slachtoffers ondanks alle richtlijnen nog steeds moeilijk bescherming vinden als het nodig is. Niet iedere stalker is een moordenaar, maar stalking moet altijd een rode vlag zijn. ‘Stalking betekent namelijk dat iemand geen respect heeft voor de persoonlijke vrijheid van een ander. Omdat stalkers niet tegen krenking kunnen en vaak narcistisch zijn. Daar móét je wat mee.’
Alle politici en zeker een moralistische partij als D66 hebben een voorbeeldfunctie, omdat het hier dus om meer dan het ene slachtoffer van Van Drimmelen gaat, zegt Stolk: ‘Je moet zonder dralen tegen stalking optreden. Want gewone slachtoffers van stalkers komen pas in het nieuws als ze door hun hoofd zijn geschoten.’