Amerikaanse kiezers hebben echt iets te kiezen

Hillary Clinton heeft zich dus officieel kandidaat gesteld. Dat zal niemand verbazen. We weten wat nu volgt: eindeloze psychologische analyses van de kandidaat, eindeloze duidingen van wat ze wel en niet zegt over president Obama, eindeloos gespeculeer over haar 'opstelling' in deze of gene kwestie.

Let er maar niet op. Een politieke analyse op basis van iemands persoonlijkheid is altijd een twijfelachtige bezigheid. Wie zich de presidentsverkiezingen van 2000 nog kan herinneren, weet misschien ook nog dat ons werd verzekerd dat George W. Bush een aardige, welwillende kerel was die een gematigd, op beide partijen steunend beleid zou voeren.

Hoe dan ook, nooit eerder in de geschiedenis van de VS zijn de vermeende persoonlijkheidskenmerken van de kandidaten zo onbelangrijk geweest. Nu 2016 nadert, is iedereen binnen de eigen partij behoorlijk eensgezind over de belangrijkste beleidskwesties - en die eensgezinde standpunten liggen heel ver van elkaar verwijderd.

Zo zal iedere Democratische president er straks naar streven om de belangrijkste sociale voorzieningen - de bijstand en de zorgtoeslagen - in min of meer hun huidige vorm te handhaven en tegelijkertijd de basisverzekering ('Obamacare') te behouden en uit te breiden. Elke Republikeinse president zal proberen Obamacare af te schaffen, zal flink willen snijden in de gezondheidszorg voor minima en waarschijnlijk ook de ziektekostenverzekering voor ouderen en gehandicapten willen vervangen door een persoonsgebonden budget.

Iedere Democratische president zal de belastingverhogingen van 2013 voor de hogere inkomens handhaven en er misschien nog een schepje bovenop doen. Iedere Republikein zal proberen om de belasting voor de rijken te verlagen en tegelijkertijd te bezuinigen op programma's ten behoeve van gezinnen met lage inkomens. En iedere Democraat zal proberen een vooruitstrevend klimaatbeleid te voeren terwijl elke Republikein pogingen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen zal blokkeren.

Hoe zijn de partijen zo ver van elkaar af komen te staan? Politicologen menen dat het vooral komt door inkomensongelijkheid. Naarmate de rijken rijker zijn geworden vergeleken met de rest, zijn hun politieke voorkeuren naar rechts opgeschoven en hebben ze de Republikeinse Partij steeds dieper in hun kamp getrokken.

Tegelijkertijd is de invloed van het grote geld op de Democraten toch wel wat minder geworden nu 'Wall Street' de partij massaal de rug heeft toegekeerd: de financiële wereld is namelijk woedend over nieuwe regelgeving en bescheiden belastingverhogingen. Het resultaat is dat de politiek sinds de Burgeroorlog niet meer zo heftig gepolariseerd is geweest.

Sommigen zullen niet willen toegeven dat de keuzen bij de verkiezingen van 2016 zo zwart-wit liggen als ik hier beweer. Politieke commentatoren die eerder gespecialiseerd zijn in praten over personen dan over thema's zullen grote bezwaren hebben tegen de bewering dat hun zogenaamde expertise er helemaal niet toe doet. Zelfbenoemde centralisten zullen naar een middenweg zoeken die er niet is. Daardoor zullen we vaak horen beweren dat de kandidaten niet echt menen wat ze zeggen.

Stel dat Clinton inderdaad de Democratische kandidaat wordt. Dan kun je er zeker van zijn dat ze wordt beschuldigd van onoprechtheid, dat ze niet de populistische progressieve figuur is die ze beweert te zijn.

Stel anderzijds dat de Republikeinse kandidaat een verondersteld gematigde figuur is als Jeb Bush of Marco Rubio. Ook over hen zullen 'experts' beweren dat de kandidaat veel dingen zegt waarin hij niet echt gelooft. Maar bij hen zal deze veronderstelde onoprechtheid worden gepresenteerd als een deugd, niet als een ondeugd: natuurlijk zegt Bush idiote dingen over de gezondheidszorg en de klimaatverandering, maar dat meent hij niet echt en als hij eenmaal president is, zal hij de redelijkheid zelve blijken.

Het zal u niet verbazen dat ik erg opzie tegen de komende anderhalf jaar als een periode vol kernachtige uitspraken en opwinding die allemaal niets voorstellen. We worden er misschien iets wijzer van, maar de verschillen tussen de partijen zijn zo duidelijk en zo dramatisch groot dat ik me niet kan voorstellen dat iemand die een beetje heeft opgelet nu nog zou twijfelen of geneigd zou zijn om zijn of haar mening tussen nu en de verkiezingen nog te herzien.

Eén ding staat vast: de Amerikaanse kiezers hebben echt iets te kiezen.

_{Vertaling: Leo Reijnen © NYT}