Af en toe is het zeer gezond om heel ongezond te zijn, leert de film Druk ons, want dat werkt bevrijdend

Onlangs zag ik een bijzonder grappige film, die mij dagenlang in een goed humeur bracht. Het was de Deense film Druk, in het Engels vertaald als Drunk, wat in het Nederlands weer Dronken betekent.

Het gaat over vier leraren op een suffe middelbare school, waar leerlingen rondlopen die wel een oppepper kunnen gebruiken. Ook het huiselijk leven van de leraren houdt niet over. Maar dan leest een van hen een boek van de Noorse psychiater Finn Skårderud, die de theorie verdedigt dat de mens geboren wordt met een alcoholtekort van 0,05 procent in het bloed. Daardoor mist hij net dat beetje pit om een echt gelukkig en vol leven te kunnen leiden. Tijdens de film dacht ik dat dit verzonnen moest zijn, maar thuis vond ik dat Skårderud echt bestaat. Hij is verbonden aan een ziekenhuis in Oslo. Hij heeft verontwaardigd laten weten dat hij totaal verkeerd is geciteerd en begrepen, maar juist daardoor begon ik de film nog grappiger te vinden.

De vier leraren besluiten met een dagelijkse slok hun promillagetekort aan te vullen en het effect daarvan is verbluffend. De lessen worden ineens veel levendiger en ook de leerlingen fleuren helemaal op. Thuis wordt ook weer gevreeën. Een leerling die van de zenuwen niet uit zijn woorden kan komen, weet zijn eindexamen toch te halen omdat hij van zijn leraar een flesje water krijgt toegeschoven, waarin iets anders blijkt te zitten dan water. Uiteraard gebeuren er allerlei ongelukken en gaat soms van alles mis – een van de leraren pleegt zelfmoord – maar het knappe van de film is dat nergens een moralistische toon wordt aangeslagen. De film eindigt met een groot dansfeest, waarop alle geslaagde leerlingen met een blikje bier in de hand hun leven na school tegemoet zwieren.

Speciaal wil ik wijzen op de ontroerende scène waarin een van de leraren een muziekstuk opzet en vertelt dat de pianist zo schitterend speelt, omdat hij vooraf gedronken had, maar net niet dronken was. Wat wij dan te horen krijgen is Schuberts beroemde Fantasia in F. mineur D.940. In werkelijkheid is dat een stuk voor vier handen, dus zelfs als je dat niet weet, voel en hoor je iets van de dronkenschap die alles dubbel ziet en dubbel speelt. Op mij werkte dat heel aanstekelijk. Thuisgekomen schonk ik mijzelf een kelkje in met Filliers oude jenever, dacht even aan Simon Carmiggelt – wie kent hem nog? –, schonk er nog twee in en viel in een gelukzalige slaap.

De film heeft mooie recensies gekregen en vele prijzen gewonnen. Waarom? Er wordt sterk in geacteerd, maar ik vermoed dat het politiek-incorrecte karakter het merendeel van het succes verklaart. De film is een protest tegen de gezondheidscultuur die ons vertelt dat wij niet ziek en vooral heel oud moeten worden. Nog eergisteren las ik dat een of andere stichting het ontmoedigen van het roken wil afdwingen via de rechter en in de toekomst gaat hetzelfde natuurlijk gebeuren met drank, snoep en ander ongezond voedsel. Wat de film zeggen wil, is ongeveer dit: af en toe is het zeer gezond om heel ongezond te zijn, want dat werkt in alle opzichten bevrijdend, zelfs als je in doldrieste bui bezopen door de lerarenkamer moet kruipen.

Ik ben geneigd het politiek-incorrecte van de film als typisch Deens te beschouwen. Het moet in 2005 begonnen zijn, of een extra boost hebben gekregen, toen Kurt Westergaard zijn gewraakte Mohammed-cartoon tekende.

Zestien jaar later, bij de dood van Westergaard, waren de Nederlandse kranten daarentegen nog te schijterig om die cartoon af te drukken. Op de weegschaal van laf en moedig zitten Nederland en Denemarken ieder aan hun kant. Als Jood kon je in 1940 ook maar beter in Denemarken wonen dan in Nederland.

Alle reden dus om eens te kijken of je in Denemarken een tweede, of zelfs een eerste huis kunt kopen. Dat bleek nog niet mee te vallen. Als buitenlander wordt je dat alleen toegestaan als je daar werkt of woont. Die maatregel is ongetwijfeld genomen om de immigratie in te dammen, wat tenslotte ook gebeurde met de volle instemming van de sociaal-democraten. Zou het toeval zijn dat Europese sociaal-democraten er electoraal de laatste tijd zo weinig van bakken, behalve in Denemarken? En dan kunnen de Deense sociaal-democraten ook nog bogen een leuke vrouw als premier, dus wat wil je nog meer? Lodewijk Asscher is voor de PvdA nog naar Denemarken gereisd om een kijkje te nemen, maar bij terugkomst werd hij meteen afgeblaft door Leo Lucassen, zodat de PvdA nog verder kon krimpen.

Voor mij is het onbegrijpelijk dat de Deense filosoof Stine Jensen in Nederland woont. Je moet wel filosoof zijn om zoiets geks te doen.