Aanpak ABN is goedkope manier om links te zijn

Het is een enorme overwinning in de strijd tegen onverantwoorde beloningen van bankiers dat de ABN-top afziet van hogere salarissen.

Mark van Dam is historicus en jurist
Gerrit Zalm, CEO van ABN Amro. Beeld anp
Gerrit Zalm, CEO van ABN Amro.Beeld anp

Het is een aanmoediging voor diegenen die in reactie op de financiële crisis de nadruk hebben gelegd op de toenemende ongelijkheid en het ontsporen van de bovenkant van het salarisgebouw. Het heeft bovendien als niet onaanzienlijk gevolg dat minder dan tien mensen een flinke stijging van hun inkomsten aan zich voorbij zien gaan.

Tegelijkertijd leven er in Nederland per 2013 volgens de armoedesignalering 2014 van het Sociaal Cultureel Planbureau ongeveer 400 duizend kinderen in armoede. Alle ophef over hoge salarissen levert deze kinderen niets op.

Fundamentele discussie

Ik vind een te grote ongelijkheid slecht voor een maatschappij. Maar ik snap niet dat links, waartoe ik mijzelf reken, die fundamentele discussie bijna uitsluitend tot uiting brengt in een telkens oplaaiend oproer over een klein aantal mensen dat te veel verdient. Het lijkt zinvoller de nadruk te leggen op de vele mensen die te weinig hebben.

Wetten die de rijken proberen in te perken zijn zelden succesvol. Niemand in de top van de ABN Amro vindt het terecht dat deze salarisverhoging geen doorgang vindt. Je kunt op je vingers natellen dat deze discussie de komende tienjaar in een permanente herhaling op de buis gaat komen. En al die tijd gaat deze discussie geen arme sloeber een stuiver opleveren.

Je vraagt je af waarom een linkse strateeg met zo'n klassieke nederlagenstrategie is gekomen. Wellicht is er een simpele reden voor: het kost niets. Terwijl een maatregel die iets aan de armoede van die 400 duizend kinderen doet wel het nodige zal kosten.

Dat zal de reden zijn dat de PvdA in het regeerakkoord wel politiek kapitaal heeft ingezet voor een beperking van de bankbonussen tot 20 procent van de vaste salarissen, maar dat niet heeft gedaan om bij voorbeeld de grofweg 800 miljoen euro aan versobering van de kindregelingen die dit kabinet heeft ingevoerd tegen te houden. Dankzij het debat over topinkomens kan de PvdA toch laten zien dat ze links is.

Peanuts

In het debat over de topsalarissen wordt altijd gezegd: if you pay peanuts, you get monkeys. Het echte probleem van beloningen is juist het omgekeerde: als je monkeys hebt gekregen moet je ze enkel peanuts betalen. En peanuts is niet wat de bankiers die medeverantwoordelijk waren voor de financiële crisis hebben gekregen.

Het fundamentele probleem van de banken is dat als zij economische schade veroorzaken de bankiers die ervoor verantwoordelijk zijn er weinig van merken en anderen de schade moeten dragen.

Ironisch genoeg is dat nu precies hoe de opstelling van links in dit debat voelt. Die linkse politici met hun verontwaardiging en hoge woorden, die uitkijken naar de volgende verkiezing, dat zijn de monkeys. En die 400 duizend arme kindertjes, die krijgen peanuts.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden