Waarom de mannensjaal juist nu een comeback maakt

Al fietsend onder de brandende Romeinse zon – het zal bijna een jaar geleden zijn geweest – zag ik op de Zuil van Trajanus gravures van Romeinse soldaten met een sjaal om de hals. Ik heb het later even opgezocht, en die soldaten bleken hun sjaal met hetzelfde oogmerk te dragen als uw peddelende stijlpastoor, namelijk om het gutsende zweet op te vangen. De sjaal overbrugde daarmee zo’n twintig eeuwen – een krachtig statement van een accessoire dat vaak als pedanterig wordt gepercipieerd.

In de geschiedenis van de mannengarderobe komt de sjaal om de zoveel tijd om de hoek kijken. De infanteristen van het opgegraven Terracottaleger in China droegen ze, maar evengoed de cowboys in het Wilde Westen en de matroos in de Village People. Na een periode van afwezigheid is de sjaal inmiddels weer terug in het straatbeeld. Die timing is niet toevallig.

In de vorige eeuw kende de sjaal twee oplevingen: in de jaren twintig en in de jaren zeventig. Laten dat nu net de twee decennia zijn die de input leveren voor de periode post-pandemie. Volgens voorspellingen staan we op de drempel van een Summer of Love in roaring twenties-stijl, een ambiance waarin de sjaal zich enorm op zijn gemak voelt. Zie bijvoorbeeld de Amerikaanse schrijver James Baldwin. Die is hier weliswaar gefotografeerd in 1972, dus een paar jaar na de Summer of Love, maar dit beeld vertelt van Wein, Weib, Gesang en Gitanes. Dolle boel met Baldwin. Overigens ook met presentator Boom (Daan). Die lijkt rechtstreeks uit de roaring twenties te zijn gestapt, het tijdvak waarin flamboyant werd uitgepakt met double breasted, brede revers en een losse sjaal op de plek van de stijve stropdas. De sjaal is door Boom overigens wel gestropt als een stropdas. Dat noemen de Engelsen een neckertie. Een regulier geknoopte sjaal zoals die van Baldwin noemen we een neckerchief. Dan is er ook nog de choker, die u kunt kennen van Isaac Newton op die beroemde gravure door Baumann, of van Ome Willem. Echte rakkers herinneren zich waarschijnlijk ook nog Ome Willems vriend August (Pieke Dassen). Die knoopte zijn sjaal in een heel grote strik, maar die vorm zie je eigenlijk alleen nog maar bij damesbloezen.

De halsdoeken van tegenwoordig zijn wel een beetje aan de prijs, zeker die van zijde, maar we moeten de economie weer aan de praat krijgen, dus laat het geld maar rollen. Sjaaltje om, Gitanes op de onderlip en hoppakee de Summer of Love in.