Opvoeden: hoe ga je om met een zoon die porno kijkt?

Als ouder van een puberjongen kun je er tegenwoordig vrij zeker van zijn: je zoon kijkt op internet naar porno. Hoort erbij, zullen sommige vaders en moeders denken, terwijl anderen bang zijn dat zoonlief de vaak onrealistische seksvideo’s als voorbeeld gaat nemen. Hoe kun je porno meenemen in de seksuele voorlichting? En in hoeverre moet je controleren wát hij precies online opzoekt?

Wat zeggen de deskundigen?

De helft van de jongens kijkt minstens een keer per week online naar een pornofilmpje. Dit geldt voor slechts 5 procent van de meisjes, blijkt uit het onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland onder ruim 20 duizend Nederlandse jongeren. Vandaar dat ik me in deze rubriek even richt op de jongens. Een op de vijf jongens en een op de tien meisjes vindt dat je van porno leert wat seks is.

Vooral de seksuele voorlichting van jongens laat te wensen over, vindt de Zweedse seksuoloog Inti Chavez Perez, wiens boek Respect, een seksgids voor tienerjongens een bestseller werd. Ouders praten thuis namelijk vaker met hun dochters over seks dan met hun zonen. Op school leren jongens over soa‘s en zwangerschappen, maar daar houdt het vaak op. ‘Dat is alsof je een kookboek zou schrijven zonder recepten, met slechts één boodschap: eet geen suiker, suiker is slecht voor je’, zei Perez in een interview met Het Parool.

Het valt Perez op dat jongens hun eigen lichaam niet goed kennen, ze zijn vaak onzeker over het formaat van hun penis. Ze weten ook weinig over het vrouwelijk lichaam. En laat dat nou net twee zaken zijn waarbij pornofilms níet behulpzaam zijn.

Volgens seksuoloog Eveline Stallaart realiseren ouders zich vaak niet hoe jong kinderen al in aanraking komen met porno. ‘De gemiddelde jongere is tussen de 11 en 13 jaar als hij voor het eerst naar porno kijkt.’ Een gesprek hierover kun je beter vóór dat moment voeren.

Hoe pak je dat aan?

‘Je hoeft echt niet samen aan de keukentafel te gaan zitten, want dan klappen kinderen vaak dicht’, zegt Stallaart. ‘Wacht tot er een concrete aanleiding is, bijvoorbeeld als er iets in de media gebeurt of als je kind na school thuiskomt met een verhaal.’ Wanneer je elkaar niet hoeft aan te kijken, samen in de auto of op de fiets, is een gesprek over dit intieme onderwerp gemakkelijker.

Weet je als ouder een moment te vinden waarop je je zoon duidelijk maakt dat hij het recept voor fijne seks níet gaat vinden in de gemiddelde pornovideo, dan ben je al goed op weg. ‘Vertel dat porno is bedoeld als entertainment voor volwassenen, en dat je door porno dus niet leert hoe seks écht werkt’, zegt Stallaart. Vergelijk het met een actiefilm: Superman van een gebouw zien springen is spannend, maar je gaat dat niet na-apen.

Pornofilms kunnen naar verloop van tijd hun effect verliezen, waarschuwt Perez. Jongeren zoeken naar video’s waarin de acteurs iets nieuws doen. ‘Een jongen die eerst klikt op ‘fijne seks met mijn vriendin’ zit misschien een halfuur later al te kijken naar ‘poepseks: zeven dwergen verkrachten Sneeuwwitje’ en vraagt zich vervolgens af waar het is misgegaan.’

Om er zeker van te zijn dat er geen sprake is van overmatig pornogebruik, kun je in de gaten houden of je kind goed bereikbaar blijft en niet te veel alleen op zijn kamer zit, adviseert Stallaart. Vind je praten lastig, dan kun je altijd nog een informatief boek ‘toevallig’ laten rondslingeren.

Moet je de browsergeschiedenis van je kind controleren? ‘Nee’, zegt Stallaart. ‘Respecteer zijn privacy. Je wilt niet dat hij het gevoel krijgt dat zijn seksualiteit iets is waarvoor hij zich moet schamen.’ Je puberzoon verbieden om naar porno te kijken, heeft volgens haar geen zin. ‘Dan wordt het een verboden snoepje.’