Met deze simpele regels krijg je als freelancer grip op je geldzaken

Freelancen is leuk. Maar je moet wel tegen een beetje onzekerheid kunnen. De grap is: dat kan bijna geen mens. Gelukkig kunnen we daar iets aan doen.

Heb ik de volgende maand nog opdrachtgevers? Kan ik straks rondkomen? Dat zijn vragen waar ik weleens van wakker lag. Ik ben nu 16 jaar freelancer. Of een zelfstandige zonder personeel, zoals het officieel heet.

Als schrijvend journalist heb ik daarvoor gekozen. Ik houd van de flexibiliteit en zelfstandigheid die je ervoor terugkrijgt. Maar freelancen is niet voor iedereen een keuze; denk aan pakketbezorgers. Bedrijven houden namelijk ook van flexibiliteit. Het aantal freelancers in Nederland is momenteel groter dan 1,2 miljoen, aldus het CBS.

Ik heb er geen moment spijt van gehad. Wat ik wel leuk had gevonden: als iemand mij van tevoren de spelregels van het freelancen had uitgelegd. Zeker als het gaat om geld.

Voor iedereen in loondienst wordt dat allemaal geregeld. De freelancer moet het zelf uitzoeken. Het natuurlijke gevolg daarvan was dat ik maar wat deed. Ik dacht: zolang er geld binnenkomt, is alles in orde. Ziek zijn? Dat was ik toch nooit echt? Pensioen? Saai woord, laat maar zitten.

Dat is de struisvogelmethode. Niet de beste manier om financiële onzekerheid op te vangen. Wat als er opeens geen geld meer binnenkomt, zoals bijvoorbeeld ruim twee jaar geleden, door een pandemie? Dat was het moment waarop ik een paar simpele geldregels voor mezelf instelde.

Dit is nu de voornaamste: zodra er geld binnenkomt op mijn zakelijke rekening (tip: neem altijd een zakelijke rekening), betaal ik mezelf een vast bedrag uit. Dat is mijn ‘loon’. De rest gaat naar drie aparte rekeningen voor belasting, ziekte en pensioen.

Belasting. Zet de btw die je ontvangt meteen apart, evenals 10 of 20 procent van je inkomsten voor je inkomstenbelasting. Om als ondernemer belastingvoordeel te krijgen, moet je voldoen aan enkele voorwaarden, zoals een urencriterium.

Ziekte. Particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zijn notoir duur. Dit wordt al iets beter als je de verzekering uitkleedt met een langere wachttijd of lagere uitkering. Alternatief: er bestaan ook geefkringen, zoals het Broodfonds of SamSamkring, waarin een groep ondernemers het onderling regelt.

Pensioen. De truc is hier om het weerzinwekkende P-woord te mijden en in plaats daarvan te werken aan je vermogen. Financieel onafhankelijk worden is ook een goeie. Zelf houd ik het op ‘tonnair worden’. Dat betekent dat ik werk aan een vrij vermogen van een ton. Daarmee creëer ik voldoende financiële rust voor later.

Dat vermogen bouw je op met een goed en simpel geldplan. Het effectiefst is om een deel van je geld voorzichtig te (index)beleggen. Dat kan op een vrije beleggingsrekening, waar je ieder moment alles weer kunt verkopen. Het kan ook met pensioenbeleggen. Dan kun je niet bij je geld tot je pensioenleeftijd, maar geniet je wel van enkele belastingvoordelen. Zelf kies ik voor een combinatie van deze twee vormen.

Het belangrijkste is: maak een plan, wees voorbereid en voel die rust over je neerdalen.

Journalist Vincent Kouters maakt (be)sparen en beleggen simpel. Ook een vraag voor Vincent? Mail dan naar geldvoorbeginners@volkskrant.nl