De gidsDesign Academy

Afstudeerders Design Academy zijn optimistisch over de toekomst

Drie ‘coronadesigns’ van blijvende waarde.

Jeroen Junte
Mathijs van Gageldonk, Exercise through navigation. Beeld Chris König
Mathijs van Gageldonk, Exercise through navigation.Beeld Chris König

De eerste maanden van het jaar zijn voor de afstudeerders aan de Design Academy Eindhoven de periode dat zij werken aan hun eindopdracht. Dat liep dit jaar min of meer parallel aan de coronagolf die binnen enkele weken de hele wereld overspoelde. In de rust en isolatie van de lockdown konden de studenten zich optimaal concentreren op hun afstudeerwerk, zonder daarbij de grote vraagstukken van onze tijd uit het oog te verliezen – zo klinken de echo’s van Greta Thunberg, Boris Johnson en George Floyd in hun werk door. De Design Academy is nu eenmaal een beetje het onderzoekslab voor maatschappelijke verandering. Geen wonder dat meerdere studenten zijn geïnspireerd door deze gezondheidscrisis. Opvallend is dat deze jonge generatie niet wordt beheerst door angst en doem, maar kiest voor een optimistische houding. Ook bijzonder: als deze gezondheidscrisis straks is bezworen, blijven deze ‘coronadesigns’ van blijvende waarde.

Mathijs van Gageldonk, Exercise through navigation. Beeld Chris König
Mathijs van Gageldonk, Exercise through navigation.Beeld Chris König

Mathijs van Gageldonk

Exercise through navigation

Opeens waren ze er, de buitensporters. In parken en op het strand, havenkades en zelfs parkeerplaatsen. Meestal in groepen, maar ook individueel. Al bleef het weliswaar behelpen met standaardloopoefeningen en hooguit wat sit-ups voor de uitslovers. Daarom heeft Matthijs van Gageldonk bestaand straatmeubilair omgebouwd tot gymtoestellen die uitnodigen tot speelse training. Met een speciale app kunnen gebruikers nieuwe oefeningen ook met elkaar delen. Het gebruik is losjes geïnspireerd op parkour, de stedelijke sport waarbij hekken, lantaarnpalen en andere obstakels in de openbare ruimte worden gebruikt als toestel. In eerste instantie koos Van Gageldonk voor het treinperron als oefenruimte, ‘want daar staan we immers toch maar niets te doen’. Met een halter op het uiteinde wordt een zitbank opeens een gymnastiekpaard; een blokje op elke trede van de perrontrap lokt een dubbeltempoloopoefening uit. Doordat deze ‘meubels’ worden gemaakt door de fabrikanten van bestaand straatmeubilair zijn ze veilig en hufterproof. Bovendien worden mensen zuiniger op de openbare ruimte als die intensiever wordt gebruikt, zo redeneert Van Gageldonk. De ontwerper hoopt zijn trimmeubels ook te kunnen plaatsen in parken en op pleinen, zodat we overal onderweg even kunnen sporten; wie weet zelfs in bibliotheken, scholen en andere plekken waar we moeten stilzitten. Want zoals de ontwerper zegt: ‘Sporten moet het nieuwe hangen worden.’

Enrico Rapella, Soft Spot. Beeld Nicole Marnati
Enrico Rapella, Soft Spot.Beeld Nicole Marnati

Enrico Rapella

Soft Spot

De titel Soft Spot van de flexibele werkplek van Enrico Rapella slaat in de eerste plaats op zijn zwak voor gordijnen. Ze zijn beweeglijk, bijna levend. Soms kleurrijk en vol feestelijke plooien, soms ongenaakbaar en sober. Ze zijn bovendien soepel en aaibaar en ze spelen met licht. Tegelijkertijd kunnen ze in een handomdraai verdwijnen, met één druk op een knop steeds vaker. Het gordijn is kortom zowel een multifunctioneel product als doe-het-zelfarchitectuur. Het is de vloeibare muur in een ruimte. Deze kwaliteiten heeft het Italiaanse talent Rapella uitgebuit met zijn Soft Spot, een naam die inderdaad ook verwijst naar een zachte (werk)plek. In een achtvorm hangt een gordijn om een bureau, zodat de gebruiker er eindeloos mee kan variëren in privacy. Alleen de voorkant wordt afgeschermd, of alleen de achterkant. Of de zijkant én achterkant. Het kan in een ruime baan om de werkplek hangen of juist heel dicht op het lichaam worden getrokken, zodat in opperste concentratie kan worden gewerkt, eventueel met een subtiele gluurspleet. Het gordijn loopt bovendien schuin af over de lengte, zodat je er een muur mee kunt optrekken of juist de benen zichtbaar kunt houden, als een signaal: hier wordt gewerkt! En o ja, je zou het bijna vergeten door het verleidelijke spel van verhullen en onthullen, het is natuurlijk ook een coronaproof werkplek.

Niels Nielsen, Voiceful. Beeld Femke Reijerman
Niels Nielsen, Voiceful.Beeld Femke Reijerman

Niels Nielsen

Voiceful

In tijden van crisis is zingen een remedie tegen stress, boosheid, machteloosheid en vooral tegen eenzaamheid. Zo was het al eeuwen geleden op de plantages, toen slaven door samen te zingen troost vonden en ondertussen verzet coördineerden. Zo was het in Estland, toen inwoners na de val van de Sovjet-Unie een zingende keten vormden dwars door het land, als protest maar bovenal als een teken van eenheid. En zo was het ook tijdens de lockdown van Apeldoorn en Zwolle, waar mensen op flatgalerijen en voor ziekenhuizen samen zongen. Maar inmiddels is het zangkoor ontmaskerd als een superspreader. En waarom zou je ook alleen zingen met je buren? De Deense ontwerper Niels Nielsen heeft het platform assemblyforearthlyunion.com ontwikkeld, waarmee mensen over de hele wereld een koor kunnen vormen. Vooralsnog is er keuze uit vijf speciaal gecomponeerde melodieën, variërend van een hiphopbeat tot een gospel. Elk koor heeft daarop een eigen tekst geschreven, politiek geladen of juist over de liefde, net waar je zin in hebt. Het liefst zou Nielsen ook klassiekers toevoegen als Amazing Grace of juist Aziatische meezingers, ‘maar ja, copyright’. Meezingen kan met het hele koor of juist alleen; jouw stem wordt vervolgens toegevoegd aan het koor. ‘Uiteindelijk kan er een samenzang zijn van een miljoen mensen, hoe krachtig is dat!’

Dutch Design Week

De Dutch Design Week (DDW), die vrijdag 16 oktober van start gaat in Eindhoven, is dit jaar uitsluitend online te bezoeken met dagelijkse talkshows, lezingen en andere gestreamde programma’s. Ook zijn er virtuele ‘showrooms’ ingericht waarin ontwerpers en fabrikanten hun nieuwste projecten presenteren. Voor de ongeveer tweehonderd ontwerpers die afstuderen aan de Design Academy Eindhoven is dit een fikse tegenvaller, omdat ze nu een belangrijk podium missen. Hun Graduation Show is traditiegetrouw een van de bestbezochte evenementen tijdens DDW. Daarom heeft de academie de catalogus dit jaar gratis online gezet op de eigen website.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden